کِم سِنتر

گاه نوشت های یک دبیر

کِم سِنتر

گاه نوشت های یک دبیر

قاعده لاپورت (Lapport Rule) ، قاعده منع لاپورت (Lapport Forbiden

یکی از قاعده های انتخاب است که درباره جهش های مجاز الکترون بین ترازهای فرعی متعلق به دو تراز اصلی انرژی ، وضع شد و چنین بیان می شود:

" الکترونها در صورتی می توانند بین دو تراز فرعی انرژی متعلق به دو تراز اصلی انرژی در یک اتم ، جهش یا سقوط کنند ، که تفاوت اعداد کوانتومی فرعی ( اربیتالی ) آن دو تراز فرعی l1 و l2  مخالف صفر و برابر +1  یا  -1 باشد."

Δl = +/- 1

قاعده کلچکووسکی (Klechkovskii Rule)

قاعده ای که درباره تعیین پایداری نسبی( ترتیب پایداری) ترازهای انرژی دراتم ها،وضع شده است و بصورت زیر بیان می شود:

" برای تعیین پایداری نسبی ترازهای انرژی در اتمها ، کافیست مقدارهای مربوط به n (عدد کوانتومی اصلی) و l ( عدد کوانتومی اربیتالی ) هر یک از آنها را با هم جمع کنیم و در آن صورت دو وضع پیش خواهد آمد:

الف ) چنانچه مجموع (n+l) برای ترازی، کوچکترین مقدار باشد، آن تراز از همه پایدارتر است.

ب ) اگر مجموع (n+l) در مورد دو یا چند تراز برابر باشد ، ترازی که به n کوچکتر مربوط است ، پایدارتر و ترازی که به n بزرگتر مربوط است، ناپایدارتر است."

قاعده فازها (Phase Rule)

قاعده ای که در سال 1876 توسط گیبس، در مورد رابطه تعداد درجه آزادی یک سیستم با تعداد اجزای آن، وضع شده است و بصورت زیر بیان می شود:

"برای بدست آوردن تعداد درجه های آزادی (F) یک سیستم کافیست که تعداد فازهای موجود در آن سیستم (P) را از تعداد اجزای مستقل تشکیل دهنده آن (C) کم کرده، حاصل را با 2 جمع کنیم. یعنی می توان نوشت :

F = (C-p) + 2

این قاعده اهمیت زیادی در بررسی و شناسیایی تعادل فازها در سیستمهای پیچیده دارد. اما تنها در مورد سیستم های شیمیایی معمولی (سیستمهایی که در آنها میدانهای الکتریکی،مغناطیسی و یا نور دخالتی نداشته باشد) صادق است."

قاعده های فاجانس ( Fajans Rules)

قاعده هایی که در مورد قطبیت پذیری آنیونها و قدرت قطبی کنندگی کاتیونها ، تاثیر آن در کاهش خصلت یونی پیوند،پیدایش و افزایش خصلت کووالانسی در ترکیبهای یونی توسط فاجانز وضع شده است و چنین بیان می شوند:

قاعده ی اول :

هرچه پتانسیل یونی  کاتیون (یعنی نسبت بار الکتریکی به شعاع آن )بیشتر باشدباقدرت بیشتر می تواند آنیون را قطبی کند. یعنی ابر الکترونی آنرا که کروی فرض می شود،تغییر شکل داده به سمت خود بکشد.

قاعده ی دوم :

هرچه آنیون نرم تر ، یعنی بار الکتریکی منفی آن بیشتر و یا شعاع آن بزرگتر باشد ، بهتر می تواند بوسیله کاتیون قطبی شود.

قاعده ی سوم :

هرچه بار موثر هسته کاتیون بیشتر باشد، چون جاذبه هسته را بر لایه ظرفیت آن افزایش می دهد، سبب می شود که کاتیون بتواند آنیون را بیشتر قطبی کند و خصلت کووالانسی پیوند را افزایش دهد.

قاعده تروتون (Trouton’s Rule)

قاعده ای که توسط تروتون در ارتباط با آنتالپی تبخیر مایعات با دمای جوش آنها ، وضع شد و چنین بیان می شود:

" در بسیاری از مایعات غیر قطبی، نسبت آنتالپی تبخیر مولی (دردمای جوش نرمال آن ) به دمای جوش نرمال آن ( برحسب کلوین) مقدار ثابتی حدود cal/K.mol 21 است. "