کِم سِنتر

گاه نوشت های یک دبیر

کِم سِنتر

گاه نوشت های یک دبیر

قاعده هشتایی لوویس ( Lewis Octed Rule)

قاعده ای که توسط گیلبرت نیوتن لوویس در سال 1916 درباره فعالیت شیمیایی عنصرها و تمایل آنها به کسب آرایش الکترونی اتمهای گازهای کمیاب در ترکیبها و پایداری آنها، وضع شده است :

" در ترکیب عنصرها با یکدیگر، اتمهای آنها با تبادل تعداد معینی از الکترونهای لایه خارجی خود به آرایش الکترونی گاز نجیب می رسند ، یعنی دارای لایه خارجی 8 الکترونی می شوند که پایداری قابل توجهی دارند. "

قاعده های هوند ( Hund’s Rules)

هوند چند قاعده در زمینه آرایش الکترونی اتمها در حالت پایه ( غیر برانگیخته یا اصلی ) و تعیین ترم طیفی حالت پایه به شرح زیر بیان داشت:

" قاعده هوند درباره آرایش الکترونی :

هرگاه در یک اتم یا یون در حالت پایه ، الکترونهای چند اربیتال همتراز،در اختیار داشته باشند، نخست هر الکترون یکی از آن اربیتالها را اشغال می کند و پس از نیمه پر شدن تراز، الکترونهای باقیمانده اربیتالهای نیمه پر را یکی پس از دیگری پر می کنند.

قاعده هوند درباره تعیین نماد ترم حالت پایه ( اصلی ) :

قاعده اول :

هرگاه در مورد یک آرایش الکترونی، چند ترم طیفی وجود داشته باشد ، آن ترم طیفی به حالت پایه ( پایدارترین حالت ) مربوط است که چندگانگی اسپین در نماد آن ، عدد بزرگتر باشد.

قاعده دوم :

هرگا در مورد یک آرایش الکترونی ، چند ترم طیفی بتوان در نظر گرفت که در بین آنها دو یا چند ترم دارای بالاترین چندگانگی باشند، آن ترم طیفی به حالت پایه مربوط است که مقدار عدد کوانتومی اربیتالی آن بزرگتر باشد.

قاعده منع اسپین ( Spin Forbiden Rule)

یکی از قاعده های انتخاب است که در مورد جهشهای مجاز الکترونی بین حالتهای متفاوت انرژی ، بویژه در ترکیب های کمپلکس فلزهای واسطه وضع شده و چنین بیان می شود:

" جهش های الکترونی از یک حالت پایه به حالت های برانگیخته، در صورتی مجاز است و به پیدایی نوارهای جذبی شدید در طیف منتهی می شود که چندگانگی اسپین حالت های پایه و برانگیخته برابر باشد. به بیان دیگر در عدد کوانتومی کل اسپینی الکترونها تغییری داده نشود، یعنی Δs = 0 "

قاعده مارکوف نیکوف ، قاعده مارکونیکوف (Markovnikov Rule)

قاعده ای که در ارتباط با واکنش افزایشی آلکن های نامتقارن با واکنشگرهایی که مولکول ناجور هسته  HAدارند ، توسط مارکونیکوف کشف  شده و بصورت زیر بیان می شود:

" در واکنشهای افزایشی ترکیابت ناجورهسته HA با آلکنهای نامتقارن، همواره اتم هیدروژن این نوع مولکولها به آن اتم کربن متصل به پیوند دوگانه افزوده می شود که از پیش ، تعداد بیشتری از اتمهای هیدروژن به ان پیوند دارند."

قاعده لاپورت (Lapport Rule) ، قاعده منع لاپورت (Lapport Forbiden

یکی از قاعده های انتخاب است که درباره جهش های مجاز الکترون بین ترازهای فرعی متعلق به دو تراز اصلی انرژی ، وضع شد و چنین بیان می شود:

" الکترونها در صورتی می توانند بین دو تراز فرعی انرژی متعلق به دو تراز اصلی انرژی در یک اتم ، جهش یا سقوط کنند ، که تفاوت اعداد کوانتومی فرعی ( اربیتالی ) آن دو تراز فرعی l1 و l2  مخالف صفر و برابر +1  یا  -1 باشد."

Δl = +/- 1