اثری که به چندگانه شدن خطوط طیف نشری عنصرها،بر اثر کاربرد یک میدان الکتریکی خارجی مناسب، مربوط است. این اثر اولین بار در سال 1913 توسط اشتارک ، با مشاهده شکافتگی خطوط سری بالمر در طیف نشری هیدروژن کشف شد.
" یک میدان الکتریکی خارجی مناسب، مانند یک میدان مغناطیسی، می تواند سطح های کوانتومی انرژی یک اتم را تحت تاثیر قرار دهد و حالت های انرژی همتراز را از هم جدا کند. "
مطالب تکمیلی را بنا به در خواست یکی از دوستان عزیز در ادامه مطالب می خوانید. البته ببهشید که فرصت ترجمه آنها را نداشتم و به زبان انگلیسی به نقل از ویکیپدیا به اطلاع می رسانم.
قاعده ای که توسط گیلبرت نیوتن لوویس در سال 1916 درباره فعالیت شیمیایی عنصرها و تمایل آنها به کسب آرایش الکترونی اتمهای گازهای کمیاب در ترکیبها و پایداری آنها، وضع شده است :
" در ترکیب عنصرها با یکدیگر، اتمهای آنها با تبادل تعداد معینی از الکترونهای لایه خارجی خود به آرایش الکترونی گاز نجیب می رسند ، یعنی دارای لایه خارجی 8 الکترونی می شوند که پایداری قابل توجهی دارند. "
هوند چند قاعده در زمینه آرایش الکترونی اتمها در حالت پایه ( غیر برانگیخته یا اصلی ) و تعیین ترم طیفی حالت پایه به شرح زیر بیان داشت:
" قاعده هوند درباره آرایش الکترونی :
هرگاه در یک اتم یا یون در حالت پایه ، الکترونهای چند اربیتال همتراز،در اختیار داشته باشند، نخست هر الکترون یکی از آن اربیتالها را اشغال می کند و پس از نیمه پر شدن تراز، الکترونهای باقیمانده اربیتالهای نیمه پر را یکی پس از دیگری پر می کنند.
قاعده هوند درباره تعیین نماد ترم حالت پایه ( اصلی ) :
قاعده اول :
هرگاه در مورد یک آرایش الکترونی، چند ترم طیفی وجود داشته باشد ، آن ترم طیفی به حالت پایه ( پایدارترین حالت ) مربوط است که چندگانگی اسپین در نماد آن ، عدد بزرگتر باشد.
قاعده دوم :
هرگا در مورد یک آرایش الکترونی ، چند ترم طیفی بتوان در نظر گرفت که در بین آنها دو یا چند ترم دارای بالاترین چندگانگی باشند، آن ترم طیفی به حالت پایه مربوط است که مقدار عدد کوانتومی اربیتالی آن بزرگتر باشد.
یکی از قاعده های انتخاب است که در مورد جهشهای مجاز الکترونی بین حالتهای متفاوت انرژی ، بویژه در ترکیب های کمپلکس فلزهای واسطه وضع شده و چنین بیان می شود:
" جهش های الکترونی از یک حالت پایه به حالت های برانگیخته، در صورتی مجاز است و به پیدایی نوارهای جذبی شدید در طیف منتهی می شود که چندگانگی اسپین حالت های پایه و برانگیخته برابر باشد. به بیان دیگر در عدد کوانتومی کل اسپینی الکترونها تغییری داده نشود، یعنی Δs = 0 "
قاعده ای که در ارتباط با واکنش افزایشی آلکن های نامتقارن با واکنشگرهایی که مولکول ناجور هسته HAدارند ، توسط مارکونیکوف کشف شده و بصورت زیر بیان می شود:
" در واکنشهای افزایشی ترکیابت ناجورهسته HA با آلکنهای نامتقارن، همواره اتم هیدروژن این نوع مولکولها به آن اتم کربن متصل به پیوند دوگانه افزوده می شود که از پیش ، تعداد بیشتری از اتمهای هیدروژن به ان پیوند دارند."