کِم سِنتر

گاه نوشت های یک دبیر

کِم سِنتر

گاه نوشت های یک دبیر

آشنایی با ساختمان موشک ها

امروزه تعداد متنوعی از موشک ها موجود است و اغلب آنها اختلاف عمده‌ ای باهم دارند. با این وصف ، موشک ها در قسمتهای اصلی تشکیل دهنده  (MAJOR COMPONENT) شبیه
به هم هستند.


 هر موشک از چهار قسمت اصلی به نام سازه (AIRFAME) ،سیستم هدایت موشک (GUIDANCE SYSTEM) ،کلاهک یا سرجنگی (WarHead) ، بخش پیشران Prou plision unit) یا موتور که نیروی لازم را برای هدایت موشک به جلو و سمت هدف تامین می ‌نماید، تشکیل شده است. 

بخشهای مختلف موشک



سازه


الف - بدنه

قطعات بدنه موشک شامل اسکلت که الحاق کننده یا محافظ و نگهدارنده سایر قسمت های موشک می‌ باشد و در واقع اتصال قسمت های مختلف موشک و استواری آن در حین پرواز در هوا به این قسمت متکی است. شاسی ، خود از بخش های دیگر به نام بدنه اصلی موشک (Missils Main Body) با بال ها و بالچه‌ ها به طوری که در شکل زیر دیده می شود، تشکیل یافته است.


بخش های مختلف سطوح کنترل


سیستم هدایت ، موشک را به سوی هدف یا محوطه آن سوق می ‌دهد. وقتی موشک به شعاع مشخصی از هدف رسید، سرجنگی که قسمتی از موشک و حاوی مقدار مشخصی از مواد منفجره می ‌باشد ، منفجر و باعث انهدام و صدمه زدن به هدف می ‌شود.


بدنه اصلی موشک معمولا به شکل لوله از جنس محکم و از فلز سبک مانند(آلومینیوم با دیگر فلزات) که در مقابل درجه حرارت زیاد و فشارهای بالا(FORCE OF THE AIRPRESSURE)- که در حین پرواز در هوا به موشک وارد می‌ شود- مقاوم باشد، ساخته می ‌شود.


1- الف - بال های (Wings)

بال ها در اطراف و بیرون بدنه اصلی قرار گرفته ‌اند و نیروی اصلی (MAN LIFT) را
جهت بلند نمودن موشک که پشتیبان نیروی موتور جهت پرواز در هواست تامین می نماید. لبه جلویی بال ها به لبه مقاوم ، (LEADING EDGE)، لبه عقبی آن به لبه فرار (Trailing EDGE) و بالایی آن تیپ (TIP) گفته می ‌شود. 


2- الف-  بالک ها(FINS)

بالک ها کوچکتر از بال ها بوده و بطور معمول در قسمت عقب موشک قرار می ‌گیرند، ولی در بعضی از موشک ها در قسمت جلو بدنه طراحی شده است. هدف از به کارگیری بالک ، متعادل نگهداشتن موشک و تامین پایداری آن (انطباق محور موشک با زاویه حرکت) ، در مسیر پرواز می‌ باشد؛ به همین علت به بالک ها ، تثبیت کننده (STABILIZER) نیز اطلاق می‌شود.  بر این اساس بالک هایی که به نگهداری موشک در جهت عمودی (بالا و پایین) کمک می نماید، متعادل کننده عمودی (VERTICAL STABILIZER) و بالک هایی که موقعیت موشک را نسبت به سطح افق تثبیت می کنند، تثبیت کنده یا متعادل کننده افقی (HORIZONTAL STABILIZER) گفته می شود.


جریان هوا با عبور از محیط و اطراف بال ها، نیروی بلند شدن (LIFT) موشک را بوجود می آورد. این جریان از کنار و بالای سایر قسمت ها موشک نیز عبور می نماید. قسمت هایی از بدنه (بال ها، بالک ها) که هوا از محیط اطراف آنها جاری می شود، قشر با لایه فرا گیر و یا سطح تماس هوا با موشک (AIRFOIL) نامیده می شود. از این نظر بال ها و بالک ها اهمیت زیادی دارند. حاصل تماس و جاری شدن هوا از بال، تولید نیروی بلند شدن یا خیزش موشک و نتیجه عبور آن از بالک، متعادل نگهداشتن آن در هوا می باشد و از این نظر بال ها و بالک ها کنترل سطحی ((CONTROL SURFACE نامیده می شوند. 

 

غالباً لغت کنترل سطحی، به معنی کنترل های اولیه به کار می رود. کنترل های
اولیه، سطوح متحرکی هستند که به بال و بالک های موشک وصل شده اند. این کنترل ها (اولیه) در هدایت و تغییر مسیر موشک در حال حرکت دخالت دارند. کنترل های اولیه  به طور لولایی به بال ها و بالک ها متصل است. به طوری که حرکت موشک را به سمت بالا و پایین امکان پذیر می سازد. نحوه الحاق و قرار گرفتن این سطوح، نظیر اتصال در به لولا به نحوی است که با این اتصال مکانیکی چرخش در را به حول آن تامین می نماید.  


کنترل های اولیه یا ابتدایی (PRIMARY CONTOROL) متصل به لبه عقبی بال،
شهپر(AILERON) و از آن بالک ها آنهایی که در تعادل افقی موشک موثرند، بالا بر (ELEVATOR) و قسمتی که در تعادل یا تثبیت عمودی موشک به کار می رود، سکان (rRUDDER) نامیده می شود.  

 

ب- حرکات سطوح کنترل متحرک

محرکه های کنترل سطوح در هواپیما یا موشک بر چرخش و حرکت آن ها حول محورهای مربوطه (محور طولی، عرضی، عمودی موشک) به کار می رود. بالابرها (ELEVETOR) وظیفه تامین کنترل موشک در حال حرکت را به طرف بالا و پایین به عهده دارند. بر این اساس، چنانچه حرکت بالابرها، طوری باشد که دماغه  موشک به طرف بالا کشیده شود، ارتفاع موشک زیاد می شود، چنانچه حرکت بالابرها طوری باشد که نوک موشک به طرف پایین متمایل شود موشک ارتفاع خود را کم می نماید.


شهپرها (AILETONS) چرخش موشک را حول محور طولی آن (ROLL) تامین می نماید. اگر شهپر چپ به طرف بالا و شهپر راست به طرف پایین حرکت کند، موشک به طرف راست خواهد چرخید و برعکس، اگر شهیر چپ به طرف پایین و شهپر راست به طرف بالا حرکت کند، موشک به سمت چپ چرخش می نماید. شهپرها و سکان ها در حالت به کارگیری مشترک باعث انحراف موشک (نسبت به مسیر مربوطه) به چپ و راست می شود. چرخش موشک در حال حرکت مشابه چرخش یا دور زدن راننده دوچرخه یا موتور در حالت طی مسیر مربوطه است. برای توجیه بیشتر این حرکات توسط شهپرها، بالابرها و سکان به (شکلهای زیر) توجه شود.


موشک


ج- موشک های بدون بال و بالک

این گونه موشک ها فاقد کنترل های اولیه (بال، بالک ها) می باشند و از انحراف
نیروی تر است حاصله از موتور با استفاده از راکت های فرعی دیگری که در اطراف بدنه ساخته شده و به وسیله منافذ کوچکی به بیرون مرتبط می باشند، جهت کنترل و تغییر مسیر استفاده می نمایند. به طور معمول سیستم های کنترلی موشک های بالستیکی از این نوع می باشند. 

د- انواع مختلف بدنه موشک های معمولی

مطالب و تصاویری که در قسمت های قبل بیان شد مربوط به موشک معمولی بود و موشکی که تشریح شد، ساختمانی مشابه هواپیما دارد. در هر حال باید توجه نمود که موشک ها دارای ساختمان خیلی متفاوتی می باشند و مشکل است بتوان انتخاب نمود که یک موشک یا ساختمان عادی و معمولی چگونه است. موشک های دفاع هوایی که برای درگیر شدن و انهدام هواپیمای دشمن به کار می روند، باید قادر باشند با سرعت زیادی پرواز کرده تا به هواپیما برسند و درگیر شوند مانند مثال های زیر:


1- موشک تالوس: این موشک دارای 4 بال است که به صورت ضربدر (×) در قسمت جلو قرار گرفته اند. لبه بالایی بال ها به سمت کناره عقبی، دارای بریدگی و  زاویه ای شکل ساخته شده است. علاوه بر آن تالوس دارای چهار متعادل کننده به شکل مستطیل و چهار ضلعی می باشد که در عقب آن قرار دارد.

2- موشک هاگ: شکل متفاوتی دارد. بال ها در این موشک نیز به صورت ضربدر قرار گرفته اند. شکل بال ها مثلثی بوده و تا عقب موشک امتداد دارند.
موشک هاگ فاقد متعادل کننده (RUDDER) و (ELEVATOR) است و بال های این نوع موشک را دلتا می گویند.


3- موشک چاپارل: حالت فوق العاده غیر معمول دارد. در این موشک بال ها در عقب (TAIL) و متعادل کننده ها(FIN) در قسمت نوک (NOSE) قرار گرفته اند.
متعادل کننده ها بر روی بال ها و انتهای آن قرار گرفته و ساختمان عمومی این نوع بال ها (CANARD) گفته می شود.  

 

به عبارتی لایه های فراگیر، شکل های (FORM SHAFE) گوناگونی دارند و در محل های مختلفی از سطوح موشک قرار می گیرند. بهترین روش مشخص نمودن موقعیت لایه های فوق، توجه به وظایفی است که باید انجام دهند. یا در نظر گرفتن اینکه می دانیم سطوح هواگیر امکان بلند شدن موشک را فراهم نموده و برای کمک به پرواز آن طراحی شده اند.
بدون توجه به محل قرار گرفتن آنها (جلو، عقب، قسمت وسط موشک) باید نسبت به شناسایی بال، بالک و سایر بخش های سطوح کنترل اقدام شود.


4- بدنه موشک زمین به زمین ژوپیتر: فاقد سطوح کنترل از نوع بال، بالک، بالابر و سکان می باشد. نحوه کنترل و تغییر مسیر این گونه موشک که به طور عمده از نوع تا کتیکی می باشد، با استفاده از نیروی تراست حاصله از موتورهای اصلی و یا موتورهای فرعی دیگری که قبلاً در بدنه تعبیه شده است، انجام می گیرد.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد