کِم سِنتر

گاه نوشت های یک دبیر

کِم سِنتر

گاه نوشت های یک دبیر

آشنایی با رشته ی هوا - فضا در ایران

دانشکده های مهندسی هوا- فضا


تاریخچه:

رشته مهندسی هوا- فضا برای نخستین بار در سال 1366 در دانشگاه صنعتی امیرکبیر به صورت یک دانشکده مستقل تأسیس گردید و نخستین دوره از دانشجویان در مهر ماه 1366 در مقطع کارشناسی پذیرفته شدند. از آن پس، هر ساله تعدادی دانشجو در مقطع کارشناسی مهندسی هوافضا در این دانشکده پذیرفته می شوند. به دلیل وجود کادر علمی ورزیده و نیز امکانات آموزشی و آزمایشگاهی، وزارت فرهنگ و آموزش عالی برای نخستین بار در ایران، مجوز تأسیس دوره کارشناسی ارشد ایرودینامیک را برای این دانشکده صادر نمود که نخستین دوره آن با پذیرش پنج نفر دانشجو در سال 1371 آغاز شد و در سال های بعد، ظرفیت آن افزایش یافت. در سال 1374مقطع کارشناسی ارشد  براساس مصوبه شورای عالی برنامه ریزی از ایرود دینامیک به هوا فضا تغییر نام داده و چهار گرایش ایرود دینامیک، جلوبرنده، سازه و مکانیک پرواز را شامل شد و بر همین اساس، چهار گروه آموزشی در دانشکده فعال شد.

در سال 1376 پس از دریافت مجوزهای لازم، برای راه اندازی دوره دکترای مهندسی هوا فضا اقدام شد و در دهمین سالگرد تأسیس دانشکده، دانشجویان مقطع دکترا، مشغول به تحصیل شدند.


در حال حاضر دانشکده های هوافضای دانشگاه های کشور عبارتند از:

- دانشکده هوا فضای دانشگاه تربیت مدرس با گرایش مکانیک پرواز- سازه.

- دانشکده هوا فضای دانشگاه صنعتی شریف با گرایش آئرودینامیک، جلو برنده، دینامیک کنترل پرواز.

- دانشکده هوا فضای دانشگاه علم و صنعت با گرایش آئرودینامیک، جلو برنده، فضا.

- دانشکده هوا فضای دانشگاه صنعتی امیرکبیر با گرایش آئرودینامیک، جلوبرنده، سازه، مکانیک پرواز.

- دانشکده هوا فضای دانشگاه آزاد اسلامی با گرایش هوافضا.

- دانشکده هوا فضای دانشگاه شهید ستاری با گرایش هوانوردی- خلبانی، هوانوردی- ناوبری هوایی و هوا فضا.

- دانشکده هوا فضای دانشگاه صنعتی مالک اشتر با گرایش سازه، آئرودینامیک و جلوبرنده.


دانشکده هوایی شهید ستاری

پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی نیروی هوایی در پیروی از اصول آرمانی استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی ضروری دانست در نظام آموزشی این نیرو تغییرات عمده و اساسی ایجاد کند. به همین منظور با ایجاد دو ارگان تحت عناوین مرکز مطالعات و تحقیقات و برنامه ریزی آموزشی(تبا) اقدام به بررسی ساختار سازمانی، نظام طبقه بندی مشاغل و نظام آموزشی نمود. مطالعات کارشناسی صورت پذیرفت که در این راستا کارکنان مجرب نیرو و همچنین اساتید دانشگاهی نقش عمده داشتند. طرح ایجاد دانشگاه هوایی به منظور تامین نیروی انسانی در تخصصهای کارشناسی خلبانی عملیاتی و فنی در رابطه با تجهیزات متنوع، تهیه و از تصویب فرماندهی معظم کل قوا و شورای عالی انقلاب فرهنگی گذشت. پس از تصویب آن، با هم تعدادی از مسئولین علاقه مند به آموزش ظرف کوتاهترین مدت با تشکیل گروههای کاری مختلف و با هماهنگی و همکاری امیر فرماندهی وقت نیرو، سرلشگر شهید منصور ستاری و مساعدت مسئولین محترم وزارت فرهنگ و آموزش عالی دانشگاه هوایی با ایجاد رشته های کارشناسی مورد نیاز و گزینش دانشجو در طریق کنکور سراسری 67-68 آغاز به کار کرد و در آذر ماه سال 67 بطور رسمی افتتاح گردید.


اهداف تاسیس:

شهید ستاری

1.تامین نیروی انسانی متعهد و متخصص نهاجا در سطوح کارشناسی و کارشناسی ارشد به نحوی که فارغ التحصیلان دانشگاه قادر باشند مسئولیت های مربوط به امور نگهداری، بازسازی و کار با سیستم های موجود را به عهده گرفته و نسبت به طراحی و ساخت سامانه های مورد نیاز اقدام نمایند.

2.پرورش افسرانی که علاوه بر تعمیر و نگهداری سیستم های پیشرفته موجود در نیروی هوایی، امر خطیر هدایت پرسنل را نیز بر عهده گرفته و در مشاغل مدیریتی در سطوح مختلف نهاجا و ارتش انجام وظیفه نموده و ارائه طریق نمایند.

3.فراهم کردن بستر مناسب جهت گسترش فعالیت های علمی، فنی و پژهشی در نهاجا.

4. گسترش آموزش عالی در ارتش و تقویت بنیه علمی کارکنان نهاجا.

این دانشگاه در حال حاضر با سیزده رشته مهندسی و کارشناسی و دو رشته کارشناسی ارشد مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می نماید که فارغ التحصیلان خود را جهت تامین نیروی انسانی کارشناس به پایگاه های عملیاتی و یگانهای مختلف نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران گسیل می دارد.


دانشکده پرواز نیروی هوایی

این دانشگاه که با همت و تلاش سرلشگر شهید منصور ستاری فرمانده وقت نیروی هوایی تأسیس شد، از سال 1367 و با مجوز وزارت فرهنگ و آموزش عالی، اقدام به جذب دانشجوی هوانوردی (خلبانی) از طریق سازمان سنجش و پس از گذراندن آزمون سرتاسری می نماید. دانشجویان ظرف مدت 4 تا 5 سال در رشته هوانوردی با عنوان کارشناسی به عنوان ستوان دوم خلبان وارد یگان های عملیاتی و تاکتیکی نیروی هوایی ارتش می شوند.

دانشجویان دو سال اول را در واحدهای علمی و غیرپروازی سپری کرده و سپس به مرحله پروازهای مقدماتی و پیشرفته معرفی می گردند. دانشجویان پس از مراحل نظری در یکی از پایگاه های نیروی هوایی کار پرواز مقدماتی را روی هواپیماهای بوتانزا و PC-7 و دوره های تکمیلی را با هواپیماهای آموزشی فراصوتی F.5B/F و FT-7 طی کرده و پس از موفقیت به دریافت نشان خلبانی مفتخر می شوند. برابر اساسنامه دانشکده پرواز، تنها یگان رسمی تأمین کننده خلبان نظامی در کشور، این دانشکده می باشد که در صورت نیاز آماده پذیرش دانشجویان خلبانی ارگان ها و سازمان ها نیز می باشد.


معاونت عملیاتی

حوزه معاونت عملیاتی دارای واحدهای تابع زیر می باشد:

- اداره کل مراقبت پرواز.

- اداره کل ارتباطات و الکترونیک

- دفتر ایمنی زمین.

- مدیریت نظارت بر استانداردهای ساخت و توسعه.


گفتنی است دستگاه های ناوبری و ارتباطی در فرودگاه های ذیل نیز نصب و راه اندازی گردیده اند:


ابوموسی، انارک، ایرانشهر، بم، بندرلنگه، بیرجند، پارس آباد، جهرم، جیرفت، چابهار، در بند کرمان، رودشو، زابل، ساوه، سبزوار، سیرجان، طبس، علی آباد، کلاله، کهریزک، قزوین، لار، لامرد، مراغه مغان، ملایر، نوشهر، ورامین، ده نمک، رامسر و رفسنجان.


از عمده وظایف این حوزه معاونت می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- ارائه سرویس های ایمنی و بی خطری پروازها.

- برقراری نظم و ترتیب و تسریع در پرواز هواپیما در فرودگاه ها، ترمینال ها و آزاد راه های هوایی کشور.


- مبادله اطلاعات مربوط به پرواز هواپیما ها در داخل کشور و با کشورهای همجوار و انجام تحویل و تحول و کنترل هواپیماها.


- همکاری با مقام های مربوط کشور و نیروهای سه گانه برای بررسی، تصویب و تطبیق دستورالعمل های نیروهای سه گانه و سایر سازمان های هوایی با مقررات داخلی و بین المللی و تعیین و اعلام مناطق مجاز پرواز.


- کنترل و نظارت بر ورود و خروج هواپیماها و قلمرو هوایی کشور.


- ایجاد راه های هوایی و موقعیت دستگاه های کمک ناوبری و ارتباطی در کشور به موجب نیاز.


فرودگاه

- ارائه اطلاعات هوانوردی به تمامی ارگان های پروازی و وسایل پرنده.


- نصب و راه اندازی، تعمیر و نگهداری، توسعه، بهره برداری از تمامی سیستم های ناوبری، مخابراتی، ارتباطی، راداری، رادیویی، تلگرافی و تلفنی فرودگاه های کشور و پایانه های هوایی و راه های هوایی کشور به منظور تأمین بی خطری پرواز هواپیماها.


- ارائه خدمات و سرویس های ایمنی و کمک رسانی در مواقع آتش سوزی، بمب گذاری، هواپیما ربایی و سایر سوانح با استفاده از تجهیزات پیشرفته.


معاونت استاندارد پرواز

این حوزه دارای واحدهای تابعه زیر می باشد:


- دفتر مهندسی و قابلیت پرواز.

- دفتر حمایت و نظارت بر طراحی ساخت و مونتاژ وسایل پرنده.

- دفتر عملیات پرواز.

- دفتر گواهینامه ها، امتحانات و امورپزشکی.

- مدیریت پیشگیری و بررسی سوانح.


از عمده وظایف حوزه معاونت استاندارد پرواز می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- کنترل و نظارت بر اجرای درست ضوابط و مقررات و استانداردهای مدون بین المللی هواپیمایی در صنعت حمل و نقل هوایی کشور به عنوان بازوی تخصصی سازمان در امر حاکمیت دولت بر صنعت هواپیمایی کشور.


- نظارت بر تعمیر و نگهداری وسایل پرنده براساس ضوابط و استانداردهای اعلام شده از سوی کارخانه سازنده مربوط.


- بررسی و تایید مراکز تعمیراتی به منظور انجام بازرسی های دوره ای سنگین و نیمه سنگین وسایل پرنده.


- نظارت مستمر بر حفظ و ارتقای مهارت های نیروی انسانی و بررسی و تأیید دوره های آموزشی و بازآموزی برای پرسنل فنی، عملیاتی و خدمه پروازی در صنعت هواپیمایی.


- ثبت هواپیماهای غیرنظامی در کشور و صدور گواهینامه های صلاحیت پروازی مربوطه.


- بررسی کار کرد توان هواپیماها به منظور صدور مجوزهای لازم برای انجام عملیات پرواز در داخل کشور.


- حمایت و نظارت بر تمامی امور طراحی، ساخت و مونتاژ وسایل پرنده غیرنظامی و قطعات و تجهیزات مربوط در کشور.


- تهیه و تدوین الزامات و استانداردهای طراحی، ساخت و مونتاژ وسائل پرنده، تطبیق و به تاریخ روز در آوردن آنها بر اساس استانداردها و مقررات بین المللی هواپیمایی.


- هدایت زمینی هواپیماها و فرودگاه ها و حفظ و ارتقای ایمنی زمینی فرودگاه های کشور.


- نظارت بر استانداردهای ساخت و ساز و توسعه فرودگاه ها و حریم های مربوط برای اطمینان از رعایت استانداردها و ضوابط مدون ضمایم ایکائو.


- نظارت بر عملیات اجرایی فرودگاه ها و تأیید فرودگاه های آماده برای بهره برداری پس از پایان عملیات اجرایی توسعه و ساخت.


مرکز کنترل

- پی گیری طرح های جامع در فرودگاه ها و کنترل و تأیید اطلاعات پروازی فرودگاه های کشور.


- بازرسی و انجام آزمایش های پروازی تمامی دستگاه های کمک ناوبری مستقر در بیش از 70 فرودگاه و ایستگاه های زمینی کشور شامل:


سیستم های فرود هواپیماILS

سیستم های تعیین مسافت هواپیما DME

سیستم های سمت دهنده به هواپیما   VOR

سیستم های هدایت هواپیما به سوی ایستگاه NDB

سیستم های سمت دهنده به هواپیماهای نظامی TACAN

سیستم های هدایت هواپیما- رادار RADAR

سیستم های جدید هدایت هواپیما از طریق ماهواره  R.NAV


- بازرسی شرکت های هواپیمایی به منظور حفظ ایمنی پرواز و ارتقای سطح سلامتی پروازها.


- بررسی شرکت های هواپیمایی به منظور صدور گواهینامه های انجام عملیات پروازی


- تهیه و تدوین مقررات و دستورالعمل های لازم برای صدور، تمدید و یا ابطال گواهینامه های کارکنان مراقبت پرواز، خدمه پرواز هواپیماها، کارکنان فنی، مهندسی، عملیاتی و زمینی شرکت های هواپیمایی.


- برگزاری آزمون های کتبی و شفاهی برای کارکنان فنی، عملیاتی و خدمه پروازی سازمان ها و شرکت های هواپیمایی به منظور صدور گواهینامه های مجوز کار مربوط.


- بررسی و تأیید مدارک پزشکی خدمه پروازی هواپیماها و کنترل کننده های پرواز.


- تهیه دستورالعمل های ایمنی به منظور جلوگیری از حوادث و سوانح هوایی.


- بررسی همه جانبه حوادث و سوانح هواپیماهای غیر نظامی و همجواری های پروازی برای کشف علت و یا علل وقوع، و تجزیه  و تحلیل نتایج به دست آمده به منظور جلوگیری از تکرار سوانح مشابه و ارتقای سطح ایمنی پروازها.


- مبادله اطلاعات و نتایج به دست آمده از بررسی حوادث و سوانح هوایی با کشورهای جهان و سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) به منظور ارتقای سطح ایمنی پروازها و حفظ استانداردهای بین المللی در این خصوص.


نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد